عرفان و راه برون‌رفت از بحران سیاسی در اندیشه سیاسی قطب‌الدین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
چکیده «سیدقطب‌الدین محمد نیریزی شیرازی» از مهمترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشههای سیاسی وی، غفلت شده است. به‌نظر میرسد یکی از دلایل غفلت از اندیشههای سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشههای سیاسی نیریزی به‌مثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران میپردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
چکیده «سیدقطب‌الدین محمد نیریزی شیرازی» از مهمترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشههای سیاسی وی، غفلت شده است. به‌نظر میرسد یکی از دلایل غفلت از اندیشههای سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشههای سیاسی نیریزی به‌مثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران میپردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...
شرح احوال محمد صفی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد صفی نیریزی »
محمد صفی نیریزی، از نسخ نویسان گمنام که در نیریز می‌زیسته است. یک نسخه قرآن کریم به قلم او باقی است که با توجه به رقم آن، به‌احتمال از نوادگان میرزا احمد نیریزی بوده است. قرآن: به قلم نسخ و رقاع غبار متوسط با رقم: «محمد صفی بن ... محمدباقر بن میرزا احمد نیریزی». استاد بیانی این قرآن را که برای فروش عرضه‌شده بوده، دیده و اطلاعات مختصری از آن به دست داده است که به آن اشاره شد....
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد صفی نیریزی »
محمد صفی نیریزی، از نسخ نویسان گمنام که در نیریز می‌زیسته است. یک نسخه قرآن کریم به قلم او باقی است که با توجه به رقم آن، به‌احتمال از نوادگان میرزا احمد نیریزی بوده است. قرآن: به قلم نسخ و رقاع غبار متوسط با رقم: «محمد صفی بن ... محمدباقر بن میرزا احمد نیریزی». استاد بیانی این قرآن را که برای فروش عرضه‌شده بوده، دیده و اطلاعات مختصری از آن به دست داده است که به آن اشاره شد....
شرح احوال و زندگانی سید جلال الدین عبدالله حسینی فسیرجانی(به همراه شجره نامه نوادگان)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی »
جلال الدین عبداللّه فسیرجانى، فرزند قطب الدین محمد و نوه سید عبداللّه مکرانى بود. وى در فسیرجان ولادت یافت و به همین سبب به او نسبت فسیرجانى داده اند. جلال الدین عبداللّه به شیراز هجرت کرد و در آنجا به تعلیم و تدریس پرداخت و ظاهرا در همانجا در سده هشتم هجرى قمرى وفات یافت و در مصلاّى شیراز به خاک سپرده شد. از میان فرزندان جلال الدین عبداللّه، فقط نام دو تن از آنان بر...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی »
جلال الدین عبداللّه فسیرجانى، فرزند قطب الدین محمد و نوه سید عبداللّه مکرانى بود. وى در فسیرجان ولادت یافت و به همین سبب به او نسبت فسیرجانى داده اند. جلال الدین عبداللّه به شیراز هجرت کرد و در آنجا به تعلیم و تدریس پرداخت و ظاهرا در همانجا در سده هشتم هجرى قمرى وفات یافت و در مصلاّى شیراز به خاک سپرده شد. از میان فرزندان جلال الدین عبداللّه، فقط نام دو تن از آنان بر...
آثار منسوب به سید قطب الدین محمد
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
آثار منسوب به سیدقطب الدین را مى توان به دو دسته تقسیم کرد: آثارى که انتساب آنها به سید قطب مورد تردید است و آثارى که انتسابِ آنها به طور قطع اشتباه است. در اینجا نخست به معرفى آثارى مى پردازیم که انتساب آنها مورد تردید است. ضمنا باید اشاره کنیم که برخى، بخش هایى از آثار او را به عنوانِ اثرى مستقل نام برده اند که به برخى از آنها قبلاً اشاره شد و احتمالاً بعضى...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
آثار منسوب به سیدقطب الدین را مى توان به دو دسته تقسیم کرد: آثارى که انتساب آنها به سید قطب مورد تردید است و آثارى که انتسابِ آنها به طور قطع اشتباه است. در اینجا نخست به معرفى آثارى مى پردازیم که انتساب آنها مورد تردید است. ضمنا باید اشاره کنیم که برخى، بخش هایى از آثار او را به عنوانِ اثرى مستقل نام برده اند که به برخى از آنها قبلاً اشاره شد و احتمالاً بعضى...
رساله روحیه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
رساله روحیه: آن را افاضه روحیه نیز خوانده اند . این اثر، رساله اى است عرفانى به نثر عربى در سه افاضه درباره عالم خلق و امر، حقیقت روح کلى، تعداد ارواح و مراتب نفس و قلب و عقل و ... . قطب الدین این رساله را به درخواست بعضى دوستان و برادران نگاشته و در آغاز آن گفته است: «و بعد فهذا جواب ماسائل بعض الاخوان فى اللّه عن الفقیر الى اللّه محمّد المدعو بقطب الدین الحسینى...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
رساله روحیه: آن را افاضه روحیه نیز خوانده اند . این اثر، رساله اى است عرفانى به نثر عربى در سه افاضه درباره عالم خلق و امر، حقیقت روح کلى، تعداد ارواح و مراتب نفس و قلب و عقل و ... . قطب الدین این رساله را به درخواست بعضى دوستان و برادران نگاشته و در آغاز آن گفته است: «و بعد فهذا جواب ماسائل بعض الاخوان فى اللّه عن الفقیر الى اللّه محمّد المدعو بقطب الدین الحسینى...
منهج التحریر(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
منهج التحریر: منظومه اى عرفانى است به فارسى بر وزن مخزن الاسرار نظامى در توحید حق تعالى. این منظومه ناقص است و با وجودِ نسخ متعدد، نسخه کاملى از آن در دست نیست. بسم الله الرحمن الرحیم ربط هویات به هوى قدیم حمدبه هوئى است که بالذات هوست هوى هو اللّه احدى هوى اوست هوى غنى صمد لم یلد واحد لم یولد بىضدّ و ندّ هوى مجید احدى صمد وحدت او...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
منهج التحریر: منظومه اى عرفانى است به فارسى بر وزن مخزن الاسرار نظامى در توحید حق تعالى. این منظومه ناقص است و با وجودِ نسخ متعدد، نسخه کاملى از آن در دست نیست. بسم الله الرحمن الرحیم ربط هویات به هوى قدیم حمدبه هوئى است که بالذات هوست هوى هو اللّه احدى هوى اوست هوى غنى صمد لم یلد واحد لم یولد بىضدّ و ندّ هوى مجید احدى صمد وحدت او...
خسرو و شیرین (اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
مهمترین و تنها اثر مدون شعله نیریزی، مثنوی خسرو و شیرین است. این مثنوی به تقلید از مثنوی خسرو و شیرین نظامی گنجوی به بحر هزج مثمن مقصور در داستان عشق خسرو به شیرین و عشق فرهاد به شیرین سروده شده است. شعله این مثنوی را به معتمدالدوله فرهاد میرزا تقدیم کرده و به گفته مؤلف تذکره مرآت الفصاحه، صد تومان از معتمدالدوله انعام گرفته است. این موضوع که وی برای تقرب به دستگاه فرهاد میرزا و عذر گناهان گذشته...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
مهمترین و تنها اثر مدون شعله نیریزی، مثنوی خسرو و شیرین است. این مثنوی به تقلید از مثنوی خسرو و شیرین نظامی گنجوی به بحر هزج مثمن مقصور در داستان عشق خسرو به شیرین و عشق فرهاد به شیرین سروده شده است. شعله این مثنوی را به معتمدالدوله فرهاد میرزا تقدیم کرده و به گفته مؤلف تذکره مرآت الفصاحه، صد تومان از معتمدالدوله انعام گرفته است. این موضوع که وی برای تقرب به دستگاه فرهاد میرزا و عذر گناهان گذشته...
ترجمه و شرح دعای صباح(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
ترجمه و شرح دعاى صباح: این اثر ترجمه اى منظوم است از دعاى صباح منسوب به حضرت امیرالمؤمنین على (ع) که قطب الدین به درخواست «بعضى برادران دینى و دوستان یقینى» تصحیح و ترجمه و در برخى موارد شرح کرده است. در فهرست کتب خطى کتابخانه آستان حضرت احمد بن موسى، مقدمه این دعا، مفتاح الفتوح و رموزالکنوز نامیده شده است . او نخستین بار در سال 1130 ه . ق. نسخه اى از این اثر را به...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
ترجمه و شرح دعاى صباح: این اثر ترجمه اى منظوم است از دعاى صباح منسوب به حضرت امیرالمؤمنین على (ع) که قطب الدین به درخواست «بعضى برادران دینى و دوستان یقینى» تصحیح و ترجمه و در برخى موارد شرح کرده است. در فهرست کتب خطى کتابخانه آستان حضرت احمد بن موسى، مقدمه این دعا، مفتاح الفتوح و رموزالکنوز نامیده شده است . او نخستین بار در سال 1130 ه . ق. نسخه اى از این اثر را به...
قصیده عشقیه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
قصیده عشقیه: قصیدهاى عربى در بیان اطوار حقیقت عشق در قلوب مردان الهى که به زبان عشق سروده و در آن بشاراتى است براى قلب عاشق صادق، در حدود چهار صد بیت (سیصد و نود و دو بیت)، در ده اشاره. همچنان که در ترجمه غزل عطار یاد شد، قطب الدین در جوانى غزلى از عطار شنید که بعدها آن را به عربى ترجمه کرد و در سال 1145 ه . ق.، قصیده اى بر وزن و قافیه...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
قصیده عشقیه: قصیدهاى عربى در بیان اطوار حقیقت عشق در قلوب مردان الهى که به زبان عشق سروده و در آن بشاراتى است براى قلب عاشق صادق، در حدود چهار صد بیت (سیصد و نود و دو بیت)، در ده اشاره. همچنان که در ترجمه غزل عطار یاد شد، قطب الدین در جوانى غزلى از عطار شنید که بعدها آن را به عربى ترجمه کرد و در سال 1145 ه . ق.، قصیده اى بر وزن و قافیه...
فصل الخطاب(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
فصل الخطاب: نام دیگر آن حکمه العلویه و ملقب به «حکمه العارفین» است. این اثر قصیده اى تائیه، بیش از شش هزار بیت عربى، آمیخته به نثر در یک مقدمه، سیزده تحمید و یک خاتمه است. موضوع آن، توحید، وحدت وجود، رد و انکار وحدت عددى، نفى اشتراک لفظى و معنوى، انتقاد شدید از فلاسفه و نادرست شمردن روش و آثار آنان است. در این باره در بخش قبل به تفصیل بحث شد. قطب الدین به احتمال این...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
فصل الخطاب: نام دیگر آن حکمه العلویه و ملقب به «حکمه العارفین» است. این اثر قصیده اى تائیه، بیش از شش هزار بیت عربى، آمیخته به نثر در یک مقدمه، سیزده تحمید و یک خاتمه است. موضوع آن، توحید، وحدت وجود، رد و انکار وحدت عددى، نفى اشتراک لفظى و معنوى، انتقاد شدید از فلاسفه و نادرست شمردن روش و آثار آنان است. در این باره در بخش قبل به تفصیل بحث شد. قطب الدین به احتمال این...